Làm marketing, ai cũng được dạy phải hiểu khách hàng. Nhưng đôi khi mình tự hỏi: Hiểu khách hàng của năm nào? Của mạch ngầm tâm lý nào? Của tâm lý cá nhân hay của một thời đại đang dịch chuyển từng ngày?
Có lần, một doanh nghiệp nhờ mình tư vấn chiến lược truyền thông. Họ nói:
“Tâm ơi, bên chị từng làm một chiến dịch rất hiệu quả hồi 2018, giờ muốn chạy lại y chang, chỉ thay visual. Nhưng không ra kết quả nữa…”
Mình hỏi: “Insight cũ vẫn đúng, nhưng người tiêu dùng có còn ở trong tâm thế cũ không ạ?”
2018, người ta thích cảm hứng.
2025, người ta cần lý do để tin.
2018, người ta dễ rung động vì câu chuyện.
2025, người ta đặt câu hỏi: “Câu chuyện này có thật không? Có đủ chiều sâu không? Có xứng đáng tin không?”
Insight không sai nhưng nền tảng cảm xúc,niềm tin, sự ưu tiên và hệ giá trị đã thay đổi nhiều lắm rồi.
Không phải insight sai mà là thời đại đã chuyển sang trang khác. Chúng ta đang sống trong một thời kỳ quá độ:
– Mọi người đều “thức tỉnh” sau đại dịch: sức khỏe tâm lý, định nghĩa thành công, sự ưu tiên cá nhân… đang thay đổi ngầm.
– Niềm tin vào quảng cáo giảm, niềm tin vào brand có linh hồn tăng.
– Người trẻ không chỉ chọn sản phẩm, họ chọn brand sống như con người.
Làm marketing mà chỉ nhìn vào hành vi người dùng, thì giống như đọc biểu đồ thời tiết mà không để ý đang vào mùa chuyển gió.
Làm Marketing, không còn chỉ nhìn khách hàng, mà phải đọc vị cả thời đại
Mình hay nói đùa với mấy bạn nhân sự là làm Marketing bây giờ là NGHỀ ĐỌC VỊ THỜI ĐẠI
Bạn không thể xây dựng chiến dịch tử tế nếu chỉ nhìn vào big data mà không đọc được nỗi mỏi mệt của người dùng trong xã hội quá nhanh.
Bạn không thể nói về giá trị sống nếu brand bạn vẫn đang chạy theo từng lượt like ngắn hạn mà bỏ quên tiếng nói dài hơi.
Bạn không thể sáng tạo đúng nếu chỉ tracking trend mà không chạm được mạch ngầm chuyển động của con người trong thời đại khủng hoảng giá trị.
Vì vậy, làm nghề, đừng chỉ giỏi phân tích khách hàng, cái khó hơn là hãy học cách nhìn xuyên thời đại. Không còn là “bán hàng cho đúng người” mà là xây thương hiệu đúng giai đoạn, đúng tâm thế và đúng hệ giá trị lõi của xã hội hiện tại hay không.
Khó vậy nên nó đòi hỏi bạn phải có:
1. CON MẮT VĨ MÔ để nhìn ra chuyển động văn hoá sâu hơn xu hướng.
2. TRÁI TIM VI MÔ để chạm được nhu cầu thật trong cuộc sống thật.
3. NỘI LỰC HỆ THỐNG để không chạy theo từng trend rời rạc, mà kiến tạo một brand có chiều sâu & tiếng nói riêng.
Có một dự án mình từng làm cho một nhãn hàng chăm sóc sức khoẻ.
Họ rất tâm huyết. Nội dung thì “có tâm”, hình ảnh thì chỉn chu, mà chạy mãi vẫn không đạt hiệu quả như kỳ vọng.
Lý do ư?
Vì brand vẫn nghĩ khách hàng của 2025 giống với người tiêu dùng trước đại dịch sống nhanh, chọn tiện, thích tiện ích. Nhưng sau 3 năm khủng hoảng, dich benh, đổi nghề, đổi nhà, đổi niềm tin, người tiêu dùng không chỉ tìm sản phẩm “có ích” mà là sản phẩm “có ý nghĩa”.
- Không phải “này tốt cho da” mà là “này khiến mình chăm lại bản thân tử tế hơn”.
- Không phải “này tiết kiệm thời gian” mà là “này giúp mình cảm thấy kiểm soát lại cuộc sống đang rối”.
- Không phải “thương hiệu tốt” mà là “thương hiệu hiểu mình đang sống trong một xã hội bất ổn”.
Đó không còn là insight hành vi mà là insight hệ giá trị. Và nếu bạn chỉ nhìn data, bạn sẽ thấy họ vẫn click, vẫn xem, vẫn thả tim. Nhưng nếu bạn không hiểu họ đã thay đổi tâm thế sống, bạn sẽ không bao giờ thấy được vì sao họ không mua hoặc mua mà không quay lại.
Vậy làm sao để người làm marketing không bị “lạc nhịp thời đại”?
1/ Luôn đặt insight trong ngữ cảnh xã hội.
Insight không nằm trong bảng khảo sát mà nằm trong những thay đổi nhỏ nhặt, có bao giờ bạn để ý quan sát và phân tích:
– Vì sao người trẻ nói ít hơn về động lực, họ nó nhiều hơn về bình an.
– Vì sao Gen Z hỏi về mục đích trước khi hỏi về cơ hội.
– Vì sao người tiêu dùng bắt đầu tắt thông báo để sống chậm, thay vì tối ưu hoá mọi thứ.
2/ Làm marketing từ nhịp sống thật không phải từ báo cáo.
Ngồi ở văn phòng mà không nói chuyện với khách hàng thật, không bước vào cộng đồng thật thì chỉ làm được chiến dịch có vẻ đúng, nhưng không sống sâu và lâu được.
3/ Giao tiếp bằng tiếng nói của người đem đến gải pháp, không phải người bán hàng.
Đừng kêu gọi người ta mua hàng bằng câu chuyện rơi lệ, nếu chính brand không sống được điều đó. Người tiêu dùng bây giờ không cần thêm một brand kể chuyện hay mà là một brand có thật, sống thật và chạm thật.
Câu hỏi không còn là: “Người dùng cần gì?”
Mà là: “Người dùng đang sống trong bối cảnh nào? Họ cần giữ lại điều gì cho mình trong thời đại này và brand mình có xứng đáng để ở đó không?”
Làm nghề lâu rồi, mình thấy điều quan trọng không còn là chạy bao nhiêu campaign, mà là: mỗi chiến dịch bạn làm có khiến xã hội tốt hơn một chút không? Có nuôi được một hệ giá trị sống tử tế hơn không? Có khiến người tiêu dùng cảm thấy bớt lạc lõng hơn không?
Marketing không phải nghề thao túng.
Marketing là nghề tạo bối cảnh sống đẹp hơn.
Và điều đó chỉ xảy ra khi bạn không làm content để chạy KPI, mà làm để giữ cho brand sống đúng trong một thời đại đang sống nhanh vội và hời hợt.
Mình là Tâm – Ngáo Content, mình thường xuyên chia sẻ về Hành trình Self-made Creative giúp cá nhân và doanh nghiệp tự thân kiến tạo thương hiệu từ khả năng Sáng tạo và High-Impact. Mong được kết nối với bạn nhiều hơn.
Nguồn: Ngáo Content
